عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، تشکیل اوپک زعفران را با الگوبرداری از فرمایشات مقام معم رهبری در باره تشکیل اوپک گازی، پیشنهاد کرد و گفت: اوپک را نامی آشنا در صنعت نفت میدانیم ولی این واژه میتواند تشبیهی باشد برای ایجاد سازمانی جدید برای سر و سامان دادن به وضع محصولی استراتژیک که ایران مدتی است از آن غافل بوده و علاوه بر از دست دادن منافع آن بازار انحصاری آن را نیز در حال از دست دادن است.
به گزارش سرویس اقتصادی آریا به نقل از خانه ملت، محمدرضا خباز گفت: «زعفران» یا «طلای سرخ» در وضعیت نامناسبی قرار دارد که هنوز ثبت ژنتیک آن صورت نگرفته است و این محصول انحصاری ایرانی میرود تا اینجا و آنجایی شود؛ \"محمدرضا خباز\" نماینده مردم کاشمر و بردسکن و خلیلآباد و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با قدس، راهاندازی «اوپک زعفران» برای بهبود و سامان دادن به شرایط تولید این محصول را پیشنهاد داده است. این نماینده باسابقه مجلس شورای اسلامی میگوید: «مقام معظم رهبری مدتی قبل سخن از ایجاد اوپک گازی کردند. حال اگر از فرمایش ایشان الگوبرداری درستی کنیم میتوانیم تشکیلاتی در راستای بهبود و ارتقای وضعیت کشاورزانی که زعفران میکارند از یکسو و ارتقاء سطح عملکرد زعفران بهعنوان محصولی استراتژیک در بازارهای دنیا برای ایران و جلوگیری از هر نوع نوسان ناخوشایند همچون تشکیلات اوپک ایجاد کنیم. با این کار چندین برنامه را میتوانیم در مورد کشت زعفران به اجر درآوریم.» *سال قبل در افغانستان هر کیلو زعفران به قیمت 4هزار و 500 دلار فروخته شد که این به ضرر بسیاری از زعفرانکاران ایرانی تمام شد. امسال در افغانستان هر کیلو زعفران یکهزار و 50 دلار خریداری شده است؛ نکته اینجا است که اگر سیاست جامعی بر بازار زعفران وجود نداشته باشد عملا این محصول که تولید آن زمانی بهطور انحصاری در اختیار ایران بود دستخوش یک سری برنامهریزیهایی میشود که خارج از کنترل ماست؟ آیا راهکاری برای ابتکار عمل ایران در بازار زعفران برای حفظ شأن ایران در این زمینه وجود دارد؟ مسلما راهکارهای خوبی میتوان ارائه کرد؛ زعفران با نام واقعی «طلای سرخ» علاوه بر خواص غذایی و خوش بویی خواص درمانی هم دارد. بنابراین باید به چشم ویژهای به آن نگریست. الان 96 درصد تولید زعفران در ایران و 4 درصد تولید آن در کشور اسپانیا انجام میگیرد، ولی دنیا با وجود اطلاعات کمی که از این گیاه خاص دارد آن را به نام اسپانیا میشناسد. این نقیصه هم ناشی از این است که ما در امر بستهبندی، سورت و بازرگانی موفق عمل نکردهایم. حال با این تفاسیر میتوان پیشنهادی اساسی را مطرح کرد. مقام معظم رهبری مدتی قبل سخن از ایجاد اوپک گازی کردند. حال اگر از فرمایش ایشان الگوبرداری درستی کنیم میتوانیم تشکیلاتی در راستای بهبود و ارتقای وضعیت کشاورزانی که زعفران میکارند از یکسو و ارتقای سطح عملکرد زعفران بهعنوان محصولی استراتژیک در بازارهای دنیا برای ایران و جلوگیری از هر نوع نوسان ناخوشایند همچون تشکیلات اوپک ایجاد کنیم. با این کار چندین برنامه را میتوانیم در مورد کشت زعفران به اجر درآوریم. نخست موضوع سامان دهی به اوضاع کشت و کشاورزان این محصول است. دیگر حفاظت از کشاورزان در برابر نوسانات بازار بهویژه در شرایطی است که کشور همسایه، افغانستان نیز به این کار مبادرت میورزد. به هر حال و با وجود آنکه این محصول بومی افغانستان نبوده است، اما به سبب آنکه میتواند در جایگزینی کشت خشخاش مؤثر واقع شود و هرچه افغانستان از کشت و تولید محصولات پایه موادمخدر فاصله بگیرد برای ما نیز نفع دارد میتوان با ایجاد اوپک زعفران تحولی در این عرصه رقم زد.
*الان وضعیت تولید این محصول در منطقه چگونه است؟ بیشترین تولیدکنندگان زعفران در دنیا ما هستیم و بعد کشور اسپانیا و همینطور افغانستان که به تازگی و تحت برنامههای سازمانملل وارد این عرصه شده است. در ایران نیز کاشمر و تربت حیدریه مقام نخست تولید زعفران را بهخود اختصاص دادهاند. بنابراین ما با این طرح و این ابتکار میتوانیم از تولید این محصول صیانت و حراست کنیم. قیمت را در اختیار سیاستبازان قرار ندهیم، تولیدکنندگان خود را حمایت کنیم. کشت، داشت و برداشت این محصول همانطور که در زمینه تولید نفت عمل میکنیم وارد سازکار ویژهای چون اجلاس اوپک شود و این گونه با مرکزیت ایران خواهیم توانست هم این محصول خاص را به تمام دنیا معرفی کنیم و آنها را از معنویت و خواص این دارو و فواید آن مطلعسازیم و هم اجازه ندهیم تولیدکنندگان ما زیر پای بورسبازان له شوند.
*کدام وزارتخانهها درصورت عملیاتی شدن این پیشنهاد باید وارد عرصه کاری شوند؟ دو وزارتخانه باید سردمدار این باشند؛ وزارت جهادکشاورزی با فعالیت در زمینه قبل، حین و بعد از کاشت و نظارت در این سه مرحله و وزارت بازرگانی نیز به سبب آنکه بتواند شرایطی را بهگونهای رقم بزند که بازاریابی این محصول از شرایط کنونی به عرصهای وسیعتر توسعه یابد. الان خیلی کشورهای دنیا اصلا با این محصول آشنا نیستند و از خواص آن بیخبرند. بازار مصرف ما محدود است و اوپک زعفران میتواند تاثیر بسزای دیگری داشته باشد و آن همانا توسعه بازار مصرف و گسترش آن در راستای منافع کشورمان و بهویژه کشاورزان و دستاندرکاران این عرصه است. شاید الان تنها به تعداد انگشتان دست کشورهایی باشند که محصول ما را بشناسند، حال آنکه با ایجاد اوپک زعفران میتوان بشریت را با این محصول آشنا کرد.
* وزارت امور خارجه چه نقشی میتواند در ایجاد این سازمان و این نوع تشکیلات ایفا کند؟ ببینید، از مجلس ششم که ما نمایندگان پیشنهاد کردیم یک نفر کارشناس اقتصادی برای رونق اقتصادی کشور در سفارتخانهها حضور و فعالیت داشته باشد چنین پست و جایگاهی ایجاد شد. حتما بهنظر بنده آن کارشناسان برای بازاریابیها و توسعه منافع اقتصادی ایران میتوانند در این زمینه مؤثر باشند کمااینکه تاکنون نیز باید در مورد محصولات خاص ایران چنین فعالیتهایی کرده باشند. اما در مورد اوپک زعفران وزارت امور خارجه میتواند نقشی کلیدی در مرحله راهاندازی و جمع کردن کشورهای دستاندرکار تولید و عرضه زعفران دور یک میز داشته باشد، بنابراین وزارت امور خارجه در قسمتهای اولیه اجرایی شدن این کار میتواند تاثیرگذار باشد و کشورهای دستاندر کار را دور هم جمع بکند.
*از پارسال که کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی جلسهای را ترتیب داد و اعضای شورایعالی زعفران و نمایندگان شهرهایی که در این زمینه فعالیت دارند در کنار نمایندگان وزارتخانههای جهادکشاورزی، صنایع و معادن و همینطور بازرگانی گرد هم آمدند و مقرر شد برنامههایی اجرا شود متأسفانه نتیجهای از آن جلسه گرفته نشد؟ البته همین دو هفته قبل شورایعالی زعفران در شهرستان بیرجند جلسهای تشکیل داد و سه نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم در آن حضور داشتیم و سخنرانی هم کردیم. حجتالاسلام موسی قربانی، حجتالاسلام محمدعلی رضایی و بنده دو پنجشنبه قبل در اینباره پیگیر برخی مسائل بودیم.
* برای این موضوع به جلسه سال قبل مجلس و شورایعالی زعفران اشاره کرده چون در آن جلسه مقرر شد وزارت جهادکشاورزی ظرف مدت 6 ماه موضوع ثبت ژنتیک زعفران را انجام دهد. اما از آن زمان یکسال سپری شده است و هنوز خبری از سوی وزارت جهادکشاورزی نشده است. بله اتفاقا در همین جلسه اخیر شورایعالی زعفران در بیرجند تاکید و خواسته مجدد اعضای شورا و ما نیز همین موضوع ثبت ژنتیک بود. هنوز این کار انجام نشده ولی خواسته ما این بود که به سرعت و به تاکید این کار صورت گیرد.
*جلسه روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی و دستاندرکاران دولتی موضوع اشتغال را چگونه ارزیابی میکنید؟ این کار یکی از ظرفیتهای بالای آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی را به تصویر کشاند. هیئت رئیسه مجلس در جلسه غیرعلنی که با نمایندگان داشت و در راستای برای روشن شدن افکار عمومی از ظرفیت آییننامه بهره جست و قرار شد هر هفته یک جلسه با وزرای دولت داشته باشیم و مهمترین معضلات کشور را اینگونه پیگیری کنیم. در نخستین جلسه هم که روز یکشنبه 29 خرداد 1390 برگزار شد موضوع اشتغال و اعداد و ارقام ارائه شده مربوط به آن ارائه شد. شما دیدید و نظارهگر بودید که ادعای دستگاههای دولتی در این زمینه قابلقبول بود. مثلی است که میگوید؛ ملا نصرالدین گفت اینجا وسط زمین است. گفتند از کجا میدانی و او گفت خب بروید بشمارید! حال آنکه دوستان میگویند یک میلیون و 600 هزار فرصت شغلی ایجاد شده است و بعد که میپرسیم کجا و چگونه میگویند بروید بشمارید. ببینید مشخص است و بر پایه عقل و منطق و اصول علمی هر چقدر رشد اقتصادی بالا باشد اشتغال نیز افزایش خواهد داشت. در غیر این صورت و با نبود رشد اقتصادی چنین رویدادی مثل معجزه میماند که ما هم اهل معجزه نیستیم. این موضوع در جلسه اخیر مجلس مطرح شد. در سخنان متعددی گفته شد که مقدار بیمهها مشخص است، اگر ببینیم چه تعداد بیمه اضافه شده است میتوانیم ایجاد اشتغال را بررسی کنیم. از سوی دیگر تحلیل کردیم که چکهای برگشتی و معوقه به بانکها نشان از بیرونقی بازار دارد و بیرونقی بازار خود گویای این است که اشتغال واقعی در کار نیست. البته این به معنای دروغ گفتن دولتیها نیست. بلکه احتمالا چند بار شماری در کار آمار صورت میگیرد.
*آیا این جلسه نتیجه مطلوبی هم در پی خواهد داشت؟ نتیجه مهم اولیه این است که دولت حواسش جمع میشود. دیگر کسی زیادهگویی نخواهد کرد. دیگر اینکه مجلس از دولت خواست تا در زمینه شغلهایی که ایجاد شده فهرست بدهند؛ این گونه مشخص است که در حوزه انتخابیه بنده که آن را خوب میشناسم چه تعداد افراد و با چه نام و مشخصاتی سر کار رفتهاند، قابل پیگیری است و دیگر حرف و عدد و رقم نامشخص هم نیست.
|